Op zoek naar een behandeling en vaccin tegen de nr. 1 olifantenkiller!

€ 419.065 Opgehaald

van totaal € 680.000 (61%)

Doneer nu Start actie

2 acties

0 teams

321 donaties

Wie houdt er niet van olifanten?

Ze zijn ‘big and beautiful’, maar vooral ook bijzonder intelligent en sociaal. Ze leren snel, zorgen niet alleen voor hun eigen maar ook andermans jongen, en zijn speels met een zin voor humor. En ze kunnen zelfs werktuigen gebruiken. Het perfecte dier, zou je zeggen!

Maar als wij nu niet in actie komen, zijn ze er straks niet meer…

Want de olifant wordt bedreigd door een verschrikkelijke ziekte veroorzaakt door het ‘elephant endotheliotropic herpesvirus’ (EEHV). Deze ziekte is de meest voorkomende oorzaak van sterfte bij jonge olifanten tussen één en acht jaar oud. De slachtoffers sterven vrijwel zeker binnen enkele dagen na het eerste optreden van symptomen. Hulp komt eigenlijk altijd te laat, want op dit moment bestaat er geen vaccin en geen effectieve behandeling.

Een gezondere toekomst voor de olifant!

De onderzoekers van de Faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Utrecht, willen deze nachtmerrie van een ziekte voorgoed stoppen, een vaccin en een effectieve behandeling ontwikkelen, zodat jonge olifanten wél in leven blijven…

Dankzij de steun aan de eerste fase van het project zijn de eerste belangrijke stappen gezet en heeft het onderzoeksteam nieuwe, betrouwbare diagnostische testen ontwikkeld. Met behulp van deze testen kunnen dierentuindierenartsen vanaf nu de olifanten beter monitoren. Een essentiële stap in het verbeteren van de gezondheid en het welzijn van olifanten. Daarnaast heeft het onderzoeksteam meer inzicht gekregen in het ontstaan van de ziekte, waardoor we steeds dichterbij een vaccin en effectieve behandeling komen.

Jouw steun maakt het verschil!

De onderzoekers zetten zich in voor een effectieve behandeling en een vaccin tegen EEHV. Maar dit kunnen we niet alleen.

Iedere donatie, hoe klein ook, maakt het verschil voor de gezondheid en toekomst van de olifant.

Hoe kan je nog meer helpen?

Kom in actie voor de olifant!

Maak je sterk voor de olifant! Start jouw actie en zet je individueel of met een team in voor een gezondere toekomst voor de olifant. Zamel flessen in, doe een sponsorloop, heb jij al een idee? Kijk voor meer inspiratie bij op Omarm Olifanten en neem contact met ons op via vrienden.diergeneeskunde@uu.nl

Doneer nu Start actie

Laatste blogs

Bekijk alle

Jaarupdate 2023-2024 EEHV: "Op naar een vaccin tegen elephant endotheliotropic herpesvirus – hemorrhagic disease (EEHV-HD)" 26-10-2024 | 22:04 In een wereld waar olifanten worden bedreigd door afname van geschikt leefgebied, versplintering van de bestaande populaties, en conflicten met de lokale menselijke bevolking, is er nog een andere belangrijke bedreiging: de elephant endotheliotropic herpesvirussen (EEHVs). Deze virussen komen van nature voor bij zowel Aziatische als Afrikaanse olifanten, maar infecties met deze virussen kunnen desastreus uitpakken voor opgroeiende jonge olifanten, zowel in het wild als bij gehouden olifanten. Binnen de faculteit Diergeneeskunde wordt intensief onderzoek gedaan naar de ziekte die deze virussen veroorzaken, wat hoop geeft voor de toekomst van olifanten. EEHV: Een Alarmerende Bedreiging voor Olifantenpopulaties Zowel de Aziatische olifant (Elephas maximus) als de twee soorten Afrikaanse olifanten (Loxodonta africana en Loxodonta cyclotis) worden (ernstig) bedreigd in hun voortbestaan. Hun aantallen in het wild dalen al jaren door een combinatie van factoren, zoals vernietiging van hun leefomgeving, stroperij en verschillende ziekten. ‘Eén van de meest ernstige ziekten die deze dieren in gevaar brengt is EEHV-HD; een acute, hemorragische ziekte ten gevolge van een infectie met één van de “elephant endotheliotropic herpesvirussen”. EEHV-HD treft enkel jonge olifanten en vormt een ernstige bedreiging voor hun overleving in zowel dierentuinen als het wild', vertelt onderzoekster Tabitha Hoornweg. De EEHVs zijn een groep herpesvirussen waarvan zeven soorten en verschillende ondersoorten bekend zijn. Deze virussen zijn al miljoenen jaren aanwezig bij (de voorouders van hedendaagse) olifanten. Echter, door nog onbekende oorzaken, die mogelijk verband houden met de sterke afname en versplintering van hun leefgebied, is het natuurlijke evenwicht tussen olifanten en deze virussen verstoord. Dit heeft geleid tot een alarmerende toename van EEHV-HD gerelateerde sterfgevallen onder jonge olifanten, vooral tussen de leeftijd van één en twaalf jaar oud. Tabitha Hoornweg vertelt: ‘Eén op de zes jonge Aziatische olifanten in dierentuinen ontwikkelt EEHV-HD na een EEHV infectie. De ziekte is bijna altijd dodelijk, vaak al binnen één tot twee dagen nadat deze ontdekt is. Meer dan de helft van alle sterfgevallen van olifantenkalveren in dierentuinen komt door EEHV-HD, en hierdoor vormt de ziekte een ernstige bedreiging voor het voortbestaan van olifanten in dierentuinen wereldwijd.’ Ook licht Tabitha Hoornweg toe: ‘Hoewel er lang gedacht is dat Afrikaanse olifanten niet of minder vatbaar waren voor EEHV-HD, zien we sinds kort ook meer en meer Afrikaanse olifantenkalveren sterven ten gevolge van deze ziekte. Al met al is er dus een grote noodzaak voor onderzoek naar deze ziekte en een manier om deze te voorkomen.' Strijd Tegen EEHV: Ontwikkeling van Vaccin en Behandeling Voor Olifanten ‘Ons project heeft twee hoofddoelen; namelijk de ontwikkeling van een vaccin tegen EEHV met als doel ernstige ziekte te voorkomen én het ontwikkelen van een werkzame behandeling voor olifanten met EEHV-HD’, aldus Tabitha Hoornweg. ‘In de eerste jaren van het project hebben we ons vooral gericht op het ontwikkelen van goede diagnostische testen, die nodig waren om de ziekte beter te begrijpen. Door gebruik van deze testen hebben we geleerd dat alle olifanten gedurende hun leven geïnfecteerd raken met één of meerdere EEHVs; in de meeste gevallen zonder enige problemen. Daarnaast bleken antilichamen een zeer belangrijke rol te spelen bij het beschermen van olifanten tegen EEHV-HD.’ Jonge olifanten krijgen rondom hun geboorte antilichamen mee van hun moeder. Het niveau van deze zogenaamde “maternale” antilichamen is gedurende het eerste levensjaar van een olifant vergelijkbaar met de antilichaamniveaus van zijn moeder. Na het eerste levensjaar neemt het niveau van de maternale antilichamen geleidelijk af tot deze op een leeftijd van twee tot drie jaar niet meer detecteerbaar zijn. Tabitha Hoornweg vertelt: ‘We weten dat olifanten jonger dan één jaar oud al geïnfecteerd kunnen raken met de EEHVs, maar deze dieren ontwikkelen haast nooit EEHV-HD. Juist de jonge olifanten waarvan de maternale antilichamen al grotendeels zijn verdwenen wanneer zij voor het eerst met de EEHVs geïnfecteerd raakten, bleken een hoog risico te hebben op het ontwikkelen van ernstige ziekte. Deze resultaten suggereren dat een infectie op een zeer jonge leeftijd, wanneer de olifanten nog voldoende maternale antilichamen hebben, gunstiger is dan een infectie later in hun leven. Een factor die waarschijnlijk bijdraagt aan het moment van infectie is de grootte van de kudde waarin de kalveren leven. In grotere kuddes zijn er meer dragers van het virus en vinden meer sociale interacties plaats, wat de kans op virusuitscheiding en vroege infectie van een kalf vergroot. We denken daarom ook dat EEHV-HD een groter probleem kan worden voor olifanten in het wild naarmate olifantenkuddes kleiner worden en verder geïsoleerd raken van andere kuddes.’ ‘Een andere cruciale bevinding is dat een infectie met één (onder)soort EEHV geen bescherming biedt tegen een daaropvolgende infectie of ziekte veroorzaakt door een ander soort EEHV. Voor een volledige bescherming tegen EEHV-HD moet een jonge olifant dus worden blootgesteld aan alle EEHVs die voorkomen bij zijn olifantensoort. Dit zijn EEHV1A, 1B, 4 en 5 voor Aziatische olifanten, en EEHV2, 3, 6 en 7 voor Afrikaanse olifanten', aldus Tabitha Hoornweg. Sinds tweeëneenhalf jaar worden de serologische testen aangeboden aan Europese dierentuinen om te bepalen welke olifanten nog risico lopen op EEHV-HD. Er wordt ook samengewerkt met onderzoekers in verschillende landen in Azië en Afrika, waaronder Sri Lanka, Thailand, Japan en Zuid-Afrika, om lokale olifantenpopulaties te monitoren en te beschermen. Bovendien wordt er gewerkt aan de ontwikkeling van een antigeen sneltest, waarmee dierenartsen binnen 30 minuten zouden kunnen vaststellen of een olifant een actieve EEHV infectie heeft. Dit laatste is cruciaal om dieren met een EEHV-HD verdenking zo snel mogelijk te kunnen behandelen. Vaccinontwikkeling tegen EEHV Op basis van kennis over beschermende immuniteit tegen andere herpesvirussen én de inzichten verkregen uit diagnostische tests, hebben de onderzoekers inmiddels een goed idee hoe een vaccin tegen EEHV-HD eruit moet komen te zien. Om de diagnostische tests te ontwikkelen, zijn er in het laboratoria verschillende onderdelen van het virus nagemaakt, specifiek de eiwitten die het virus gebruikt om zijn gastheer binnen te dringen. Deze eiwitten zullen ook gebruikt kunnen worden in een toekomstig vaccin. Voor het vaccin richten de onderzoekers zich specifiek op een bepaald complex van viruseiwitten dat bij verwante herpesvirussen essentieel is voor het herkennen van een geschikte gastheercel. Bij olifanten blijkt het wel of niet hebben van antilichamen tegen dit virale eiwitcomplex dan ook goed te correleren met het risico op EEHV-HD. ‘We denken dat dit eiwitcomplex de beste kandidaat is om een beschermend vaccin mee te ontwikkelen en zijn momenteel dan ook hard bezig dit vaccin te maken’, aldus Tabitha Hoornweg. Nieuwe Inzichten voor een Betere Behandeling tegen EEHV-HD Naast de vaccinontwikkeling richt het project zich op het verkrijgen van meer inzicht in het ziekteproces, iets wat enorm belangrijk is voor het ontwikkelen van een goede behandeling tegen EEHV-HD. Tabitha Hoornweg vertelt: ‘Onze resultaten suggereren dat het afweersysteem van de jonge olifanten zelf een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van de ziekte. Er zijn medicijnen beschikbaar die de afweerreactie een beetje kunnen bijsturen, en op basis van deze resultaten hopen we dat deze medicijnen de ernst van de ziekte én het aantal slachtoffers ten gevolge van EEHV-HD kunnen verminderen. Of deze medicijnen inderdaad werkzaam zijn, zal in de komende jaren moeten blijken.’ Vooruitgang in EEHV-onderzoek: Samen voor olifanten Dankzij dit project is er meer kennis bij Europese dierentuinen en partners in Azië over de risico’s die lokale olifanten lopen met betrekking tot EEHV-HD. Daarbij worden de bevindingen regelmatig gepresenteerd op nationale en internationale bijeenkomsten. Sinds de start van het onderzoek zijn er drie wetenschappelijke artikelen gepubliceerd en één manuscript is momenteel in behandeling bij een wetenschappelijk tijdschrift. Het onderzoeksteam is zeer tevreden over de voortgang van het onderzoek. ‘Het onderzoek naar EEHV heeft belangrijke vooruitgang geboekt, met nieuwe inzichten en ontwikkelingen die de olifantenzorg wereldwijd verbeteren. Door de steun van partners en donateurs kan het onderzoek voortgezet worden en kunnen er blijvend belangrijke stappen gezet worden in de strijd tegen EEHV. Samen maken we het verschil voor olifanten!’

Lees meer

EEHV jaarupdate 2022-2023: 'Een vaccin en effectieve behandeling tegen EEHV' 01-08-2023 | 12:34 Dankzij de steun van de donateurs en partners van Vrienden Diergeneeskunde kunnen we werken aan snelle, betrouwbare diagnostiek, een effectieve behandeling en een vaccin tegen EEHV. De meest voorkomende oorzaak van sterfte bij jonge olifanten tussen een en acht jaar oud. In deze jaarupdate nemen we je mee in de ontwikkelingen die mogelijk zijn gemaakt door iedereen die dit project een warm hart toedraagt.Zowel de Aziatische olifant als de Afrikaanse steppe- en bosolifant zijn (kritisch) bedreigde diersoorten, waarvan de aantallen in het wild al jaren afnemen door vernietiging van hun natuurlijke leefomgeving en stroperij. Daarnaast kost een hemorragische ziekte (EEHV-HD) veroorzaakt door elephant endotheliotropic herpesvirussen (EEHV), veel jonge olifanten (1 tot 12 jaar) het leven. Onderzoekers van de faculteit Diergeneeskunde werken aan diagnostische testen om EEHV infecties vroegtijdig op te kunnen sporen en aan de ontwikkeling van een vaccin en een effectieve behandeling ter voorkoming van de potentieel fatale gevolgen van EEHV-infecties.  EEHV, de meest voorkomende doodsoorzaak bij olifanten Eén op de zes jonge Aziatische olifanten in Westerse dierentuinen ontwikkelt EEHV-HD na een EEHV infectie. Dit leidt bijna altijd tot sterfte, vaak al binnen 24 tot 48 uur na de eerste zichtbare symptomen. De ziekte is de meest voorkomende doodsoorzaak van jonge Aziatische olifanten in dierentuinen. Daarnaast zijn er de laatste jaren ook meerdere jonge Afrikaanse olifanten overleden aan EEHV-HD. Bij wilde olifanten is deze ziekte moeilijk te diagnosticeren, maar ook in het wild zijn al meer dan 100 sterfgevallen door deze nare ziekte vastgesteld, met name in Azië.   ‘We willen daarom een vaccin ontwikkelen waarmee we fatale EEHV-infecties kunnen voorkomen’, vertelt hoofdonderzoeker Tabitha Hoornweg. ‘Daarnaast willen wij een effectieve behandeling ontwikkelen om olifanten die vóór het realiseren van een vaccin EEHV-HD ontwikkelen, of die ongevaccineerd zijn gebleven, te kunnen behandelen. Een ander doel van ons project is het opzetten van diagnostische testen waarmee infectie met de verschillende soorten EEHV vroegtijdig opgespoord kunnen worden.’    De ontwikkeling van een nieuwe, betrouwbare test ‘De diagnostische tests zijn er inmiddels’, vertelt Hoornweg. ‘De afgelopen drie jaar zijn wij erin geslaagd om nieuwe, betrouwbare testen te ontwikkelen. Daarmee kan aangetoond worden of een olifant antilichamen heeft tegen een van de EEHVs en dus al geïnfecteerd is geraakt met deze virussen. Door deze testen hebben wij veel nieuwe informatie over de EEHVs en het ontstaan van EEHV-HD verkregen. Zo weten we nu dat alle volwassen olifanten, zowel Aziatische als Afrikaanse in Europese dierentuinen, maar ook Aziatische olifanten in Sri Lanka en Laos, antilichamen tegen de EEHVs hebben en dus drager zijn van ten minste één soort EEHV.’   Jonge olifanten waarbij amper tot geen antilichamen tegen de EEHVs in het bloed gemeten worden, lopen een sterk verhoogd risico om EEHV-HD te ontwikkelen wanneer zij met één van de EEHVs geïnfecteerd raken. Dat wijst er volgens de onderzoekers sterk op dat EEHV-HD voornamelijk ontstaat als gevolg van een eerste infectie die onvoldoende gecontroleerd kan worden. Als de jonge olifant deze eerste infectie doorstaat en immuniteit tegen het virus opbouwt, lijkt hij voor de rest van zijn leven beschermd tegen ernstige ziekte, maar is hij wel drager van het virus geworden.     ‘Antilichamen die rondom de geboorte van moeder naar het kalf overgedragen worden, zogenoemde maternale antilichamen, lijken het kalf gedurende het eerste levensjaar te beschermen tegen het ontwikkelen van EEHV-HD’, legt Hoornweg uit. ‘Rondom de geboorte krijgt het kalf een grote hoeveelheid maternale antilichamen mee. Ongeveer een jaar na de geboorte zien we de hoeveelheid maternale antilichamen afnemen. Gelijktijdig neemt het risico op EEHV-HD toe. Wij vermoeden sterk dat een kalf dat nog niet geïnfecteerd is met de EEHVs op het moment dat de maternale antilichamen beginnen af te nemen risico loopt op EEHV-HD als het voor het eerst in aanraking komt met de EEHVs. Dit suggereert dus dat een kalf vroeg in het leven in aanraking moet komen met de EEHVs om EEHV-HD te voorkomen. In grotere kuddes zijn er meer dragers van het virus en meer sociale interacties, waardoor de kans op uitscheiding van het virus en infectie van jonge kalveren groot is. Helaas verwachten we daarom ook dat EEHV-HD een groter probleem zal worden in het wild, naarmate de kuddes olifanten kleiner worden en verder geïsoleerd raken van andere soortgenoten.’     De door de onderzoeksgroep ontwikkelde diagnostische testen waarmee kan worden bepaald met welke EEHV-(onder)soort een kalf al geïnfecteerd is, worden inmiddels aangeboden aan alle Europese dierentuinen. Hiermee kan worden vastgesteld welke dieren risico lopen op EEHV-HD. Recent heeft de European Aquarium and Zoo Association (EAZA) elephant Taxon Advisory Group (TAG) op grond van de bevindingen uit het onderzoek een nieuwe richtlijn doen uitgaan, waarin het testen van jonge olifanten op de aanwezigheid van EEHV-antistoffen op de leeftijd van 9, 12 en 15 maanden als beleidsmaatregel wordt aanbevolen. Daardoor kan de dierentuindierenarts vroeg ingrijpen bij dieren die onvoldoende antistoffen hebben tegen het virus.  Ook werken de onderzoekers samen met partners in Afrika om te kijken naar het voorkomen van EEHV in lokale wilde olifantenpopulaties.     Een behandeling en vaccin ‘Daarnaast zijn wij ook druk bezig om met behulp van door ons geproduceerde nanobodies, een specifiek soort antilichamen, een antigeen-sneltest te ontwikkelen’, aldus Tabitha Hoornweg. ‘Deze test zal dierentuinen in staat stellen om ter plekke binnen dertig minuten vast te stellen of een olifant een actieve EEHV-infectie doormaakt. Samen met de informatie over antilichaamstatus, gaat deze sneltest hopelijk bijdragen aan een zo snel mogelijke behandeling van dieren die risico lopen op EEHV-HD.  Ook in de ontwikkeling van een vaccin wordt vooruitgang geboekt; de komende tijd zetten wij de volgende stappen en we hopen in de loop van 2023 met concrete resultaten te komen.’   De onderzoekers zijn zeer tevreden over de voortgang van het onderzoek. ‘Door het aanbieden van onze diagnostische testen aan zowel dierentuinen in Europa als partners in Azië en Afrika, kunnen wij houders van olifanten inzicht bieden in de EEHV-status van hun dieren en daaruit volgend het risico dat zij nog lopen op EEHV-HD. Daarnaast heeft het testen van het grote aantal dieren veel nieuwe en essentiële inzichten opgeleverd. Inmiddels zijn er sterke banden ontstaan met verschillende Europese dierentuinen en partners in Azië en Noord Amerika, die ten goede komen aan het onderzoek naar EEHV en de mogelijke behandeling van dieren. Wij zijn erg blij dat we op deze manier kunnen bijdragen aan het behoud van de verschillende soorten olifanten, die allemaal met uitsterven bedreigd worden.’     Het onderzoeksteam wil de partners en donateurs van het EEHV project hartelijk bedanken voor de steun. Wil jij ook het verschil maken voor olifanten? Steun het project 'Stop de nr. 1 olifantenkiller'.

Lees meer

Lees meer | Bekijk alle

€ 419.065 Opgehaald

Ons doel € 680.000 | Bereikt 61%

2 acties

0 teams

321 donaties

Doneer nu Start actie

Over Vrienden Diergeneeskunde

Wij willen dat dieren gezond zijn én blijven! Daarom zetten wij ons in voor wetenschappelijk onderzoek, veelbelovende behandelingen en innovatieve projecten die het welzijn en de gezondheid van dieren duurzaam verbeteren. Hoeveel kan je doen in je 'eendje'? Samen maken wij het verschil!

Op zoek naar een behandeling en vaccin tegen de nr. 1 olifantenkiller!

Maar als wij nu niet in actie komen, zijn ze er straks niet meer…

Een gezondere toekomst voor de olifant!

Jouw steun maakt het verschil!

Hoe kan je nog meer helpen?

Kom in actie voor de olifant!

Laatste blogs

Sponsoren en partners